Ο συμβολαιογράφος
Σύμφωνα με το άρθρο 92 παράγραφος 4 του Συντάγματος ο συμβολαιογράφος είναι άμισθος δημόσιος λειτουργός στον οποίο το Κράτος έχει εκχωρήσει μέρος από τη δημόσια εξουσία και υπάγεται στη δικαστική εξουσία. Από πληθώρα διατάξεων του Κώδικα προκύπτει ο δημόσιος χαρακτήρας του συμβολαιογραφικού λειτουργήματος. Ενδεικτικά επισημαίνονται τα εξής: Ελλείψει άλλου συμβολαιογράφου τον συμβολαιογράφο αναπληρώνει ο ειρηνοδίκης της έδρας του (άρθρο 3 παρ. 1). Ο συμβολαιογράφος δεν δικαιούται να απουσιάσει από τα καθήκοντα του, παρά μόνον κατόπιν προηγούμενης άδειας του Προέδρου του Πρωτοδικείου (άρθρο 29). Διορίζεται με απόφαση του Υπουργού δικαιοσύνης, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (άρθρο 26.) Επιθεωρείται κατά την άσκηση των καθηκόντων του από τον αρμόδιο εισαγγελέα πρωτοδικών, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις περί επιθεωρήσεως των δικαστηρίων και των δικαστικών λειτουργών (άρθρο 41) . Η πειθαρχική δικαιοδοσία των συμβολαιογράφων ασκείται από δικαστήρια και πειθαρχικά συμβούλια (άρθρα 57).
Ο συμβολαιογράφος ως δημόσιος λειτουργός είναι επιφορτισμένος με καθήκοντα δημόσιας εξουσίας, τα οποία υλοποιεί κατά τη σύνταξη και ενέργεια των συμβολαιογραφικών πράξεων. Του έχουν ανατεθεί πληθώρα καθηκόντων τα οποία αποσκοπούν είτε στην προστασία του Δημόσιου συμφέροντος και της Δημόσιας ασφάλειας είτε στην άσκηση οικονομικής, δημοσιονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Ενδεικτικά στα καθήκοντα του περιλαμβάνονται:
- Η είσπραξη και απόδοση φόρων κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, φόρων εισοδήματος, φόρων ακίνητης περιουσίας, φόρου υπεραξίας.
- Ο έλεγχος και η διαπίστωση των νομίμων προϋποθέσεων για τη μεταβίβαση δασών, δασικών ή αγροτικών εκτάσεων και κληροτεμαχίων.
- Ο έλεγχος και η διαπίστωση της ορθής εφαρμογής της πολεοδομικής νομοθεσίας στη μεταβίβαση ακινήτων
- Ο έλεγχος της απόδοσης των πόρων του Οργανισμού εγγείων βελτιώσεων
- Ο έλεγχος και η διαπίστωση των νόμιμων προϋποθέσεων για τη μεταβίβαση ακινήτων σε παραμεθόριες περιοχές, σε νησιά, σε αιγιαλό, σε ζώνη παραλίας, σε βιότοπο και σε αρχαιολογικούς χώρους.
Ο συμβολαιογράφος ασκεί δημόσια υπηρεσία και βάσει της αρχής κάθε δημόσιας υπηρεσίας περί ισότητας των πολιτών έναντι αυτής, δεν έχει πελάτες, αντιμετωπίζει εξίσου όλους όσους ζητούν τις υπηρεσίες του και προστατεύει εξίσου τα συμφέροντα τους.